Զարթնի՛ր, ՄՀԵՐ ԴՈՒՐՍ ԷԳԱՎ ԱԿՌԱՎԱՔԱՐԷՆ

Զարթնի՛ր

-Մա՜րէ՛, ես Զարթնեցի,
– Զարթնեցի՜ր, Լաօ՜…
-Մարէ՛, ես երկա՞ր եմ քնէր
-Երկա՜ր, Որդի՜ս, երկա՜ր…
-Մարէ՛, ՀԱՅՔԸ կանգու՞ն է,
– Կիսա՛տ է, Որդի՛ս…
– Մարէ՛, Բե՛րդը կանգու՞ն է….
– Կիսա՛տ է Որդի՛ս:…
– Մարէ՛, ըսէ՛, ի՞նչ է պատահե՛,
– Լաօ-, ԱՐԾԻ՛ՎՆ է լռէ…
– Մարէ՛, է դ, իմա՞լ,
– Լաօ- ԱՌԻՒ՛ԾՆ Է վիրաւոր…
Ցելերեն Ցուլե՛րը տարան,
Արխա՛րն էլ տարան արեւմուտք,
Մէ Ձին է մացէր՝ հէ՜ն է Ափձուի մեջ,
– Մարէ՛, ե՛ս զարթնե՛ր եմ,
– Լաօ՛- Զարթնե՛ր ե՛ս, Ոտքի՛ կանգնիր:
– Մարէ՛, ըսե’ աղաչում եմ, էս ու՞ր են,
-Լաօ՜, գնացի՛ն, թողի՛ն ու գնացի՛ն,
Սասնա Ջոջ Գուռզն էլ առա՜ն ու գնացին:
-Մարէ՛, ըսէ՛, էլ չե՞ն գա,
-Մհե՛ր, որդի՛ս, Դո՛ւ Զարթնի՛ր,
Մե՛ջքդ կապիր, թիկունքդ պնդի՛ր,
գըհասնե՛ն քոմագ,
– Մարէ, ըսէ՛, դու պահե՛ր ես,
– Պահե՛ր եմ, մուրազո՛վ եմ պահէ,
Փառքո՜վ եմ պահե՛:
-Մարէ՛ ընձի ձեն կ’ուտան
Առիւծաձեւ Մհե՛ր, Սասունցի Դաւի՛թ,
Ձենով Օհան, Քեռի Թորոս,
է՜նա Մարութա Վանք,
Սասունցի՛ք հէլա՛ն, Մարէ՛..
– Մհե՛ր, Լաօ-, էդա Դուռը բա՛ց էրայ……
Մհեր Զօրընդեղ հէլաւ կայնաւ….
Էն փագ Դուռ բաց էրաւ,
Վերցուց զիր պապերու թողած ասպարք….
Հեծաւ Մհեր Քուռկիկ Արարին `
Ոտքը զարնեց ասպանդակին,`
Հու՛ր Ձեռն առաւ Թուր- Կեծակին,
Գուտն զրեհի՛ն, Գօտին ի մէջքի՛ն,
Խաչ Պատրաստեն վե՛ր Աջ թեւին,
Մհեր քաշե’ց,
 Թուր Կեծակին Պարզեց Հիւսի՛ս, պարզեց Հարա՛ւ,
Արեւե՛լք ու Արեւմու՛տք:
Էրգի’նք Պարզեց Թուր Կեծակին`
Գոչեց աղօթքն յաղթանակի`
-Հա՜ցն ու գինի՜ն, Տե’ր կենդանի՜ն,
Մարութայ բանձր Աստուածածի՜ն,
Խաչ Պատրաստեն վեր աջ թեւին..
Մհեր շրջեց, ազատե՛ց զիր պապերու, զիր հոր հողէր,
Ու թշնամիք կորագլուխ էլան էնոր առաջ:
«Սասնա ծռեր» 4-րդ ճյուղ « Զարթնի՛ր»
Հեղինակ՝ Կարինե Հայրապետյան 28.05.2010 թ. Մայնց
ՄՀԵՐ ԴՈՒՐՍ ԷԳԱՎ ԱԿՌԱՎԱՔԱՐԷՆ
Ա
Է՛ն առաւօ՜տ, Արե՛ւ կայնեց Էրգնքում,
Է՛ն առաւօ՜տ, Էրգի՛նք զարթնեց,
Է՛ն առաւօ՜տ, Էրգի՛ր զարթնեց,
Է՛ն առաւօ՜տ Հայու Աստղ պայծառա՛ւ, Արե՛ւ ծաթաւ,
Արե՛ւ կապեց Ծովուն Կապուտակ, ճխա՜ց, խնդա՛ց,
Ճեղքե՛ց Քա՛րն Ակռաւայ, բացուե՛ց Կապուտակ Ծով:
Բ
Մհերն էլա՜ւ- կայնա՛ւ, Հուր Ձեռ դրա՛ւ սրտի՜ն,
Էրգի՛նք նայեց` Իւր Պապերու թողած խրատին,
Գլուխն էջուց՝ Հազրա՛ց Կապուտակ Ծովուն,
Կապուտակ Ծով Ճողփա՛ց, խնդա՛ց, փոթորկե՛ց,
Ժայռի՛ն զարնուե՜ց, զարզա՛նդ կապեց,
Ալիքները գոռ իրարու զարկու՛մ,
Գոչում են Ահե՛ղ, Բանն Էաց արարում:
Գ
Գամի՛ն ծովահե՜ղ, Ձե՛ն զարկեց էրգինք,
Կապուտակ էրգինք կրա՜կ վառեց, շառագունե՛ց,
Արէգ էրգնքեն իջավ Ծով .. ..Ծովն արունեց,
Դու՛րս էգաւ Ծովեն Քուռկիկ Ջահարի՛ն,
Խաղա՛ց- շողա՛ց Թու՛ր Կեծակին,
Գուտն զրեհին,Գօտի՛ն ի մէջքին
Խաչ Պատրաստեն վեր Աջ թեւին:
Դ
Մհեր վերցուց, Հուր Ձեռն առաւ`
Արանց կոփած Թու՛ր Կեծակին,
Դրեց Զիր Հոր Գուտն ի Գլխի՛ն,
Հագաւ զիր Հոր Զրեհի Շապի՛կ,
Պի՛նդ- պի՛նդ Կապեց Գօտն ի մէջքին,
Խաչ Պատրաստեն վեր Աջ թեւի՛ն:
Ե
Կայծե՛ր թալա՜ւ, խրխի՛նջ տուա՜ւ, Զիր Տիրոջն առա՜ւ Հրաբաշ Ձի՛ն՝
Քուռկի՛կ Ջահարին` Քուռկիկ Արարին:
Կայծա՛կ զարնեց Վանայ Քարին,
Թուր-Կեծակին ցոլա՛ց Ակռաւաքարու՛մ,
Խաղա՜ց – շողա՛ց, զարգե՜ց Թուր Կեծակին,
Բացուա՜վ փագ Դուռը էն Վանայ Քարի,
Դղրդա՜ց Էրգի՛նք, դղրդա՜ց Էրգի՛ր,
Դղրդա՜ց, թօ՛զ ու դուման բռնեց Ակռաւաքարը:
Զ
Ժա՛ժք արեց Էրգինք, ժա՜ժք արեց Էրգի՛ր,
Ճղու՜ն –ճեղքա՜ն Քարե՛րը, էլա՜ն խորքեն դարերի՛,
Թռա՜ն Քարերն Ակռաւայ` դպայ չորս կո՜ղն Աշխարհքի,
Ականջկլան Մեծարու Ձե՜ն տուեց՝ Էրգրէ չուրի Էրգի՛նք :
Է
ՄՀԵՐ դուրս էգաւ Ակռաւաքարէն`
Արե՛ւ դու՛րս էգաւ է՛ն Վանա՛յ Քարեն:
Մհե՜ր յիշե՛ց Զիր հոր` Դաւթի խօսքեր`
-Աշխա՛րհք աւերի, մէ՛կ էլ շինուի,
Գետին Քո Ձիու ոտի տակ պնդի,
Աշխարհք Քոնն ա:
Ը
-Հեծաւ Մհե՛ր Քուռկիկ Արարին`
Ոտքը զարնե՛ց ասպանդակի՛ն,
Հու՛ր Ձեռն առաւ Թուր- Կեծակին,
Գուտն զրեհի՛ն, Գօտին ի մէջքի՛ն,
Խաչ Պատրաստեն վե՛ր Աջ թեւին,
Էլաւ, կայնաւ Մարութայ սարին:
Թ
ԷԱ ԱՐԵՒ՛Ն Է ՄԱՐՈՒԹԱ՛Յ ՍԱՐԻՆ,
ԷԱ ԱՍՏՈՒԱ՜ԾՆ Է ՄԱՐՈՒԹԱ՛Յ ՍԱՐԻՆ,
Արեւ՛ն է կայնա՛ծ Մարութայ սարի՛ն,
Շո՜ղքը փռա՜ծ է արա՛ր աշխարհքի՛ն:
Ժ
Մհեր Գոչե՜ց, կանչե՛ց Զիր Պապերուն,
Սասնայ Խոյ-Արխարներու՛ն, Ցուլերու՛ն,
Արծիւներու՛ն,Արեւաբաշ Առիւծներու՛ն՝
թէ՛ Ո՛րձ, թէ՛ Է՛գ,
Ազնաւուրներու՛ն, Արաց Քաջերու՛ն`
Ի
-Է՛ն Մարութայ բա՜նձր Աստուածածնի՜ն,
Գագի՛կ Թագաւորի՛ն, Ծովինարի՛ն,
Սանասարի՛ն, Բաղդասարի՜ն,
Դեղձուն – Ճիւղ Ծամի՛ն,
Քեռի Թորոսի՛ն, Ձենով Օհանի՛ն,
Առիւծ Մհերի՛ն, Արմաղանի՛ն,
Սասունցի Դաւթի՛ն, Խանդութ Մարէի՛ն,
Գոհար թագուհուն` Արե՜վ Զամէնու՛ն:
Լ
Մհեր Տուաւ Զամենուն աւուր ու Արէ՛ւ,
Զամենուն կանչե՜ց, ժողովեց Մարութայ սար:
Սասնայ Սարերուն Լու՛ս իջաւ, Արե՛ւ ցոլաց, Ա՛ստղ փայլա՜ւ,
Տիրուանք Հայոց Բիւր դարերու՝ Նռա՜ն Գինո՛վ Կենա՛ց զարկին,
Բիւր դարերու Ա՛րեւ արարին զիր Հայոց Էրգրին՝
Զավա՛կ տուր Էրգրին՝     ՏԻՎԱԴ՝     ԶՕՐԸՆԴԵՂ     -Մհերին ասին:
Խ
Հեծաւ Մհեր Քուռկիկ Արարին `ոտքը զարնեց ասպանդակին,
Պի՛նդ-պի՛նդ կայնեց Մարութայ Սարին,
Գլուխն Էրգնքի՛ն, Արե՛ւը կրծքի՜ն.
Մհեր քաշե՜ց, Թուր Կեծակին Պարզե՛ց Հիւսիս,
Պարզե՛ց Հարաւ, Արեւե՛լք ու Արեւմու՛տք:
Էրգի՜նք Պարզեց Թուր Կեծակին`
Գոչեց աղօթքն յաղթանակի`
-Հա՜ցն ու Գինի՜ն, Տե’ր Կենդանի՜ն,
Մարութայ բա՜նձր Աստուածածի՜ն,
Խաչ Պատ-Ռաստեն վեր Աջ թեւին:
Կարինե Հայրապետեան 24.11.2010թ