Երեկ Վայոց ձորի մարզի Գնդեւազ համայնքի բնակիչները փակել էին Ամուլսաիր ոսկու հանքավայր տանող ճանապարհը, պահանջելով դադարեցնել հանքավայրի շահագործման նպատակով իրականացվող աշխատանքները, քանի որ հանքավայրը դեռ չշահագործված բնապահպանական աղետ է դարձել ոչ միայն Գնդեւազի, այլ ամբողջ տարածաշրջանի, այդ թվում եւ Ջերմուկ քաղաքի համար:
Երեկ հայտարարությամբ հանդես է եկել նաեւ Ջերմուկի ավագանին, պաշտպանելով գնդեւազցիների պահանջը, բազմաթիվ փաստերով հիմնավորելով, որ էկոլոգիական աղետի հետեւանքով Ջերմուկը զրկվում է առողջարանային եւ զբոսաշրջային քաղաք լինելու հեռանկարից: Ոչ մի զբոսաշրջիկ չի այցելում բնապահպանական աղետի գոտի:
Երեկ գնդեւազցիների բողոքի գործողությանը անդրադարձավ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, պահանջելով դադարեցնել բողոքի գործողությունները, այլապես սպառնալով դա դիտարկել որպես սաբոտաժ, ասելով, թե ժողովրդի վստահությունը վայելող կառավարության դեմ գործողություններ իրականացնելը նույնն է, թե գործողություն իրականացնես ինքդ քո դեմ:
Այս հայտարարությամբ Նիկոլ Փաշինյանը իրեն եւ իր կառավարությանը նույնականացրեց «Լիդիան Արմենիա» ընկերության հետ, որովհետեւ գնդեւազցիները բողոքի գործողություններ են իրականացնում ոչ թե կառավարության, այլ հանքավայրը շահագործող «Լիդիան Արմենիա»-ի դեմ: Փաշինյանը գնդեւազցիներին առաջարկում է բողոքի ակցիաները դադարեցնել եւ բոլոր հարցերը լուծել կառավարության հետ քննարկումների միջոցով: Այս կոչը տրամաբանական կլիներ, եթե Փաշինյանը նույնպիսի կոչով դիմեր «Լիդիան Արմենիա» ընկերության սեփականատերերին եւ կառավարիչներին, եւ նրանց էլ հորդորեր դադարեցնել հանքավայրի շահագործման աշխատանքները, մինչեւ հարցի կարգավորումը: Բայց երբ գյուղացիները դադարում են բողոքել, իսկ նրանց շարունակում են թունավորել, դա արդեն այնքան էլ տրամաբանական չէ:
Ինչու է Նիկոլ Փաշինյանը գնդեւազցիներին կոչ անում դադարեցնել պայքարը՝ ընդդեմ իրենց գյուղն ու տարածաշրջանը բնապահպանական աղետի գոտի վերածող հանքավայրի շահագործման, ինչու նա որպես թավշյա հեղափոխության առաջնորդ չի կանգնում այն մարդկանց կողքին, որվքեր դեռ երկու շաբաթ առաջ իր կոչով փողոցներ էին փակում, հույս ունենալով որ կազատվեն «Լիդիան Արմենիա»-ից:
Հնարավոր մի քանի տարբերակ կա, բայց մենք կքննարկենք դրանցից երկուսը: Հնարավոր է, որ Փաշինյանը հասկանում է, որ չի կարող «Լիդիան Արմենիա»-ին զրկել հանքավայրի շահագործման լիցենզիայից: Որովհետեւ որքան էլ նրա կառավարությունը նոր լինի, ու իշխանության եկած լինի հեղափոխական ճանապարհով, միեւնույն է, պետք է կատարի նախորդ կառավարության ստանձնած պարտավորությունները: Եթե նոր կառավարությունը զրկի «Լիդիան Արմենիա»-ին հանքավայրը շահագործելու լիցենզիայից, «Լիդիան Արմենիա»-ն կարող է դիմել միջազգային դատական ատյաններ եւ պահանջել, որ Հայաստանի կառավարությունը փոխհատուցի իր կատարած բազմամիլիոնանոց ներդրումները եւ կրած վնասները:
Հայաստանի կառավարությունը դա թերեւս չի կարող անել, քանի որ բյուջեում նման վնասներ փոխհատուցելու համար գումարներ չկա: Հայ բնապահպաններից մեկը, անհայտ մնալու պայմանով, ներկայացրեց Գնդեւազի բնակիչների բողոքը ճնշելու մեկ այլ բացատրություն, որը թերեւս ավելի տրամաբանական է թվում: Ըստ թերթի զրուցակցի՝ «Լիդիան Արմենիա»-ի հիմնական բաժնետերերից մեկը որպես ֆլիանտրոպ ու մեկենաս հանդես եկող Ոուբեն Վարդանյանն է:
Վարչապետ Փաշինյանը արդեն իսկ գործարքի է գնացել Վարդանյանի հետ, նրա հովանավորյալ էրիկ Գրիգորյանին նշանակելով բնապահպանության նախարար: Էրիկ Գրիգորյանը մինչ այդ էլ զբաղեցնում էր բնապահպանության նախարարի առաջին տեղակալի պաշտոնը՝ այդ կերպ ներկայացնելով Վարդանյանի շահերը հանքարդյունաբերության ոլորտում: Թերթի զրուցակիցը ասում է. «Եթե Փաշինյանը համաձայնվել է Ոուբեն Վարդանյանի հովանավորյալի համբավ ունեցող մարդուն նշանակել բնապահպանության նախարար, նշանակում է, ոչ մի պարագայում նա չի կարող կանգնել ժողովրդի կողքին, որովհետեւ արդեն կատարել է իր ընտրությունը՝ կանգնելով միլիարդատիրոջ կողքին»: Ամուլսարի բողոքի ակցիան այն փորձաքարն է, որը շատ արագ բացահայտելու է, թե ում է իրականում ծառայելու Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը՝ ժողովրդին, թե՞ միլիարդատերերին:
Ընդհանրապես, ցանկացած իշխանություն հանդես է գալիս ժողովրդի անունից. Մեկը ասում է, որ ինքը ներկայացնում է ժողովրդին, քանի որ ստացել է ընտրողների 60 տոկոսի քվեն, մյուսը ասում է, որ իշխանության է եկել համաժողովրդական շարժման ալիքի վրա: Բայց սա չէ կարեւորը, կարեւորը այն է, թե այդ իշխանությունը իսկապե՞ս ծառայում է ժողովրդին, թե՞ ոչ: Օրինակ՝ Բոլիվիայի նախագահ էվո Մորալեսը, իշխանության գալուց անմիջապես հետո օրենք ընդունեց Երկրի ամբողջ գազային արդյունաբերությունը ազգայնացնելու մասին, ու թեեւ նա վաստակեց հանքարդյունաբերողների թշնամանքը, որը շարունակվում է նաեւ այսօր, սակայն վաստակեց սեփական ժողովրդի հարգանքն ու վստահությունը՝ 2006թ. մինչեւ այսօր լինելով այդ երկրի նախագահը:
Աղբյուրը՝ henaran.am
